Browary dworskie/folwarczne wg. rejestru zabytków - lubelskie

Uher
Ta położona nieopodal Chełma wieś wzmiankowana jest już od 1581 roku jako własność prywatna rodziny Uhrowieckich. Założył ją starosta chełmski Mikołaj Uhrowiecki. Stanowiła ona centrum rozległych dóbr, w skład których wchodziły wsie Depułtycze Ruskie (obecnie Depułtycze), Weremowice, Brykowiec oraz Rohożyce. Wiadomo, że już na początku XVII wieku we wsi znajdował się drewniany dwór o charakterze obronnym, zbudowany na planie prostokąta.

Do głównej bryły budynku przyległy dwa alkierze. W 1617 roku Marcin, syn starosty sprzedał obiekt, wraz z funkcjonującym już wtedy browarem i kuźnią, Janowi Bądzyńskiemu. W późniejszych latach klucz uherski kilkukrotnie zmieniała właścicieli, by w 1761 roku trafić w ręce Michała Olędzkiego herbu Rawicz, biskupa diecezji kijowskiej. Olędzki, na miejsce starego, drewnianego dworu ufundował nowy, murowany. W 1800 roku klucz zostaje sprzedany i niemal przez cały XIX wiek dobra uherskie należą do rodu Sariusz-Bielskich herbu Jelita. Ze Słownika Geograficznego Królestwa Polskiego wynika, że w 1827 roku w Uhrze oprócz dworu znajdowały się 3 domy, w których mieszkało 26 osób, młyn wodny i wiatrak. W 1891 roku włości przejął i powiększył Kazimierz Fudakowski. Ród Fudakowskich zarządzał kluczem do 1918 roku i w tym czasie zdążył przebudować dwór na wielkopańską rezydencję. Jej dokładny opis można znaleźć w dziele Romana Aftanazego Dzieje rezydencji na dawnych Kresach Rzeczpospolitej, w tomie 6. W 1914 roku dwór został zniszczony podczas kozackiego najazdu. W 1915 roku dawny magazyn browarny nadający się jeszcze do zagospodarowania, został przebudowany na młyn. 3 lata później Uher trafia w ręce Zofii Marii Wielowiejskiej a następnie, w 1928 roku kupuje go sejmik Chełmski. 6 lat później zapada decyzja o rozbiórce niszczejącego dworu i likwidacji okalającego go parku. Dawny magazyn browarny działał jako młyn do 1950 roku, a renowacji i nowej funkcji doczekał się w roku 1996. Obecnie, dwukondygnacyjny budynek działa jako galeria artystyczna Teresy Chomik-Kazarian i Oganesa Kazariana oraz dom weselny wraz z restauracją.

Numer rejestru: A/432 z 15.02.1993

Źródła:
  • http://gmina.chelm.pl/miejscowosci-gminy-chelm/uher
  • https://pl.wikipedia.org/wiki/Uher
  • http://www.promenadas12.pl/download/27.11.12/inwentaryzacja.pdf


Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Które piwo pszeniczne jest najlepsze?! - przegląd Weizen-ów (2018) cz.1

Dawne browary - browar Kujawiak

browar Jabłonowo - Dubel (Doppelbock)