Dawne browary - Browar Stary Kraków (Relakspol)

To były czasy! Niektóre szczegóły rozpłynęły się już dawno we mgle historii, ale wydaje mi się, że miałem jeszcze okazję pić oryginalną Smoczą Głowę... to było chyba w Katedrze albo w Non Iron, za czasów liceum, wieki temu. Na piwo chodziliśmy w zasadzie tylko do tych dwóch miejsc. Później jeszcze parę razy zaglądnęliśmy do Śródziemia, a gdy przychodziła chęć na bilarda szło się oczywiście do Twierdzy. Smocza Głowa, w którejś postaci, musiała więc trafić do mojego, nieświadomego jeszcze gardła. W tamtych latach browar.biz, aż wrzał z zachwytu nad pierwszym polskim piwem górnej fermentacji:

"Pierwszy łyk--Rewelacja.Rewelacja, Rewelacja, kolejne jeszcze lepsze. Nie będe oceniał artomatowo z uwagi na tempo picia. Ale kolorek bursztyn, piana trzymała sie do końca. Smak poprostu jak dobry angielski lub szkocki ale. Spokojnie może rywalizować z nimi, doskonały. Ma charakter."

Piotras, 27-09-2005

"Jak dla mnie bomba! Bardzo mnie zaskoczyło to piwo, spodziewałam się czegoś mniej charakterystycznego, a to piwo jest naprawdę z jajami!"

Marusia, 24-10-2005

"Właśnie po raz pierwszy piję to piwo i nie jestem pewien, czy aby nie wpadło właśnie półkę "moje ulubione polskie piwa". Jest naprawdę pyszne. [...] Dokładnie, pijąc je mam ochotę nawalać trzcinką murzynów, by szybciej bawełnę zbierali ;)"

Maidenowiec, 09-09-2006

Trudno się dziwić takim ocenom tego trunku, wszak piwna rewolucja w Polsce miała rozpocząć się dopiero za kilka lat. Odsetek ludzi wiedzących jak złożonym napojem potrafi być piwo należało liczyć w tysięcznych częściach procenta, a wszyscy oni, wymieniając się wiedzą na forum browar.biz przygotowywali grunt pod zmiany, które obserwujemy obecnie. Ci szczęśliwcy, którzy w tamtych czasach mieli okazję próbować piw górnej fermentacji na wyspach bądź w stanach wiedzieli, że w Polsce musi w końcu dokonać się przełomowa zmiana. Jedną z takich osób był Tomasz Jabłoński pomysłodawca i założyciel browaru Stary Kraków. Jego przygoda z ale'ami zaczęła się w Stanach Zjednoczonych. Po powrocie do Polski kontynuował swoją pasję będąc piwowarem domowym. Do 2005 roku doskonalił swój warsztat tylko w domowej kuchni, ale w głowie już jawił się pomysł wypłynięcia na szersze wody i zapoznania nieświadomej rzeszy odbiorców z piwem, jakiego w Polsce próżno było wówczas szukać.

Budowa własnego browaru nie wchodziła w grę, więc jedynym sensownym rozwiązaniem było wynajęcie mocy produkcyjnych w którymś z istniejących. Najlepszym rozwiązaniem (ze względów logistycznych)  był krakowski browar Relakspol.

źródło: www.browar.biz

Relakspol cz. 1

Zakład powstał w 1993 roku z inicjatywy przedsiębiorcy Edwarda Siudka. W ofercie browaru można było znaleźć typowe, choć warzone na mniejszą skalę lagery, sprzedawane pod różnymi markami, między innymi: Baca/Bacowe Full i Mocne, Fest Her Berg Jasne Pełne i Mocne, Grodzkie Mocne i Pils, czy Relakspol Mocne i Pils. Browar dystrybuował piwa głównie na rynek małopolski, a jego wydajność roczna oscylowała w granicach 30 000 hl. Po kilku latach okazało się, że zakład jest w coraz gorszej kondycji. Do sklepów trafiały piwa wątpliwej jakości, a dodatkowym problemem były braki na rynku surowców. Po roku 2000 (dane orientacyjne) zakład został wystawiony na sprzedaż, ale przez długi czas nikt nie był zainteresowany jego zakupem. Prawdopodobnie głównym czynnikiem odstraszającym potencjalnego nabywcę była cena, którą ustalono na 3 mln zł. W 2005 roku, do wciąż warzącego browaru, zawitał wspomniany już wcześniej Tomasz Jabłoński. Jego pomysł był prosty, przenieść swoje doświadczenia z domowej kuchni do większego, komercyjnego browaru. 

Stary Kraków cz. 1

ź: www.ratebeer.com

Mający ponad 100 udanych warek na kącie i doświadczenia zebrane podczas pobytu w Stanach Zjednoczonych piwowar, zabrał się do pracy 28 lipca 2005 roku. W browarnym kotle warzyło się pierwsze polskie Ale, które pojawiło się w sześciu krakowskich pubach już 3 września. Co ciekawe druga warka Smoczej Głowy została przez piwowara zmodyfikowana tak, aby piwo było mniej gorzkie... Teraz, w dobie chmieli o zawartości alfa-kwasów dochodzącej do 15% może nam się to wydać kuriozalne, ale 12 lat temu piwo, chmielone Marynką i Lubelskim, było dla części odbiorców zwyczajnie zbyt gorzkie. Druga warka z nieco innym chmieleniem i płytszym dofermentowaniem zeszła z kranów jeszcze szybciej niż pierwsza. Równocześnie w browarze powstawała kolejna górnofermentacyjna wariacja, czyli Smocza Głowa Pale Ale. Rok później do portfolio kontraktowca dołączyły także Smocza Głowa Dark Ale i Smocza Głowa Golden Ale. 

źródło: www.browar.biz

Relakspol cz. 2

Kontraktowa "świeża krew" nie zmieniła decyzji właściciela browaru przy Borkowskiej 30/32. Mimo niewątpliwego sukcesu i wręcz epokowego wydarzenia, zabiegi prowadzące do sprzedania browaru znalazły swój "szczęśliwy" finał. W roku 2008 spieniężono aparaturę, a prawa autorskie do jednego z topowych wówczas piw Relakspolu (Smoczej Jamy) wykupił browar Na Jurze. Nazwa wyraźnie nawiązywała do świetnie sprzedającej się serią browaru Stary Kraków, niestety w wydaniu Ralakspolu był to tylko ciemny i bursztynowy lager.

Tym samym jesień 2007 roku była ostatnią spędzoną przez Tomasza w browarze. Historyczny projekt Stary Kraków musiał zostać zawieszony na czas nieokreślony. Ostatnia nadzieja na wznowienie działalności zgasła rok po zamknięciu zakładu, gdy budynek uległ rozbiórce, a na jego miejscu zaczęły powstawać domy mieszkalne. W pierwszej połowie 2009 roku w miejscu dawnego browaru powstała myjnia samochodowa, a obecnie pod adresem Borkowska 32 znajduje się rodzinna restauracja Kto Wypuścił Skowronka ?. 

Stary Kraków cz. 2
Tomasz Jabłoński w czasie pobytu w Stanach Zjednoczonych należał do Amerykańskiego Stowarzyszenia Piwowarów Domowych. Po powrocie do Polski nawiązał współpracę z krakowskim kręgiem Bractwa Piwnego. Gdy jego własny kontraktowy browar rozpoczął działalność od uwarzenia pierwszego polskiego Amber Ale, w kilku miejscach w Krakowie obroty ze sprzedaży piwa musiały radykalnie wzrosnąć. Smocza Głowa lała się w:

• Pierwszy Lokal Na Stolarskiej Po Lewej Stronie Idąc Od Małego Rynku - ul. Stolarska 6
• Non Iron - ul. św. Marka 27
• Espresso - Plac Biskupi 4
• Szynk - ul. Podbrzezie 2
• "Cafe Zabłocie 33" - ul. Zabłocie 33
• "Winiarnia " w Pasażu Ruczaj - ul. Raciborska

Dane te pochodzą z oficjalnej strony browaru Stary Kraków, którą udało mi się odtworzyć. Obecnie adres browarstarykrakow.com nie wyświetla żadnej witryny, ale na odtworzonej stronie udało mi się także znaleźć piękny opis pierwszego piwa browaru:

Wspomniany RateBeer rzeczywiście uwzględnia to piwo, a jego średnia ocena to obecnie 85/100 punktów. Ciekaw jestem jak portal poradzi sobie z 9 letnią przerwą, bo pierwszy Polski Ale powraca!

Już 29 października Browar Stary Kraków zaprezentuje ponownie swoje piwa. Impreza zaczyna się o godzinie 20.00 w krakowskim (a jakże) Weźże Krafta. Głównym punktem programu będzie oczywiście wielki powrót Smoczych Głów! - Ale zaraz - ktoś mógłby zapytać - gdzie Smocze Głowy były warzone? Ano, przedsięwzięcie Tomasza Jabłońskiego doczekało się własnej warzelni! Za danymi podanymi we wpisie browarbizowego e-prezesa, browar mieści się na przedmieściach Krakowa, na 55 m2 i składa się z trzy naczyniowej warzelni 650 l w układzie HERMS. W browarze jest także 6 leżaków o pojemności 625 l każdy.

W projekcie bardzo ważną rolę odgrywa Andrzej Kuglin, który będzie piwowarem. On także był projektantem i wykonawcą piwa Urocze, które miałem okazję ostatnio recenzować. Piwo to było uwarzone właśnie w browarze Stary Kraków. Andrzej jest także właścicielem znanego w całej Nowej Hucie sklepu z piwem, Huta Piwa i autorem wcześniejszych nowohuckich piw. Następne osiedlowe trunki będą warzone właśnie u Tomasza.

W najbliższych dniach możecie się więc spodziewać obszernej fotorelacji z nadchodzącego wydarzenia oraz kilku słów o powracających Smoczych Głowach. Widzimy się na imprezie!